Што е клеточно дишење или респирацијата?
Клеточното дишење е процес што се одвива во клетките каде храната се конвертира во енергија. Овој процес е познат како внатрешно дишењето, односно дишење на келтките. Со цел да се ослободи максимална количина на енергија, молекулите на јаглерод, водород, кислород и азот кои се сочинуваат во нашата храна се здружуваат како висока енергетска молекула позната како АТП или Аденозин трифосфат.
Производи на респирацијата
Кога е потребнa енергија , АТП се разложува со помош на ензимот (познат како ATP-аза) во АДП (аденозин дифосфат). Овој процес го оделува високо енергетската фосфатна (P) врска и така обезбедува енергија која се употреба од страна на телото. Ова е равенка:
АТП = АДП + П + енергија
Човечкото тело е исто така способено да направи ресинтеза на АТП за да се овозможи продолжено производството на енергија. За да го направи ова, мора да се искористи енергијата за да се преобрати равенката е прикажа погоре. Ова е познато како ендотермички реакција каде што е потребна енергија. Распаѓањето на АТП се нарекува екзотермичен каде што се произведува енергија. Процесот на разложувањето и ресинтетизирањето на АТП е ефикасен во производство на енергија, а само малку енергија е потребна за да ресинтетизира на АТП отколку што епотрбена за да го разложи. Ова е равенка за ресинтеза:
Енергија + АДП + P = АТП
Кои се енергетските системи?
Постојат два енергетски системи кои се користат во текот на процесот на клеточното дишење.
Аеробно дишење, што значи "дишење со кислород", кое се користи за долгорочни, стабилни и интензивни вежби и анаеробни дишење или "дишење без кислород", која произведува брза ерупција на енергија за кратки, моќна интервали. На Анаеробичниот систем може да се подели во две дополнителни системи, АТП-креатински фосфат и млечна киселина. Сите енергетски системи работат заедно, но интензитетот и видот на активност ќе се утврди кој систем е подоминантен.
